आचार्य विनोबा भावे ( Vinoba Bhave )
जन्म – 11 सप्टेंबर 1895 गगोदा (रायगड).
मृत्यू – 11 नोव्हेंबर 1982.
आचार्य विनोबा भावे हे म. गांधीचे मानसपूत्र होते.
भावे यांचे विनायक नरहर भावे, हे मूळ नाव.
संस्थात्मक योगदान :
- 1921 – वर्ध्याजवळ पवणारा येथे आश्रमाची स्थापना.
- संम्ययोगी समाज निर्मितीचा श्रीगणेश केला.
- 18 एप्रिल 1951 भूदान चळवळ, आंध्रप्रदेशातील पोचमपल्ली येथून सुरवात.
- कांचनमुक्ती प्रयोगात पैशाला कमी व श्रमला जास्त महत्व.
आचार्य यांचे लेखन :
- 1923-महाराष्ट्र धर्म मासिक.
- गीताई – भागवतगीतेचे समश्लोकी भाषांतर.
- मधुकर(निबंधसंग्रह)
- गीता प्रवचने.
- ‘स्वराज्य शस्त्र‘ हा ग्रंथ.
- विचर पोथी.
- जीवनसृष्टी.
- अभंगव्रते.
- गीताई शब्दार्थ कोश.
- गीताई – धुले येथील तुरुंगात सांगितली व सोने गुरुजींनी लिहून घेतली.
वैशिष्टे :
- वैयक्तिक सत्याग्रहासाठी पहिले सत्याग्रही म्हणून निवड.
- गीता, इसपनीती या पुस्तकाचा प्रभाव.
- चंबल खोर्यातील दरोडेखोरांचे हृदयपरिवर्तन.
- मंगरौठ – उत्तरप्रदेश येथे ‘सब भूमी गोपाल की’ हा नारा दिला.
- ‘जय जगत‘ घोषणा